Afatoulié
Prunus brigantina
Rosaceae
Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.
Nom en français : Prunier de Briançon.
Descripcioun :L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.
Usanço :Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sebisso
- Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786
Bouano-bruisso
Sideritis hyssopifolia
Lamiaceae Labiaceae
Nom en français : Crapaudine des Alpes.
Descripcioun :La bouano-bruisso èi devengudo pulèu raro au nostre. Se pòu pamens rescountra dins quàuqui relarg de basso Prouvènço e dis Aup marino sus li cresten, li roucaio e li roucas. Es uno planto que trachis en pichot bouissoun emé de tijo lignouso, l'enflourejado douno d'èr à-n-espigo.
Usanço :Èro ramassado e servié pèr faire de tè. Se prenié en tisano subretout pèr se desembrounca.
Port : Erbo
Taio : 5 à 60 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sideritis
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 7 à 10 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 2300 m
Aparado : Noun
Juilet à setèmbre
Liò : Cresten
- Roucas
- Roucaio
- Tepiero seco
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Ouèst-Euroupenco
Ref. sc. : Sideritis hyssopifolia L., 1753